WEEKEND z OM PTTK w Toruniu

20, 23.08.2025r.

 

Środa 20.08.2025r

Wycieczka piesza z cyklu „60+z PTTK .

 

    W dniu 20 sierpnia br. Oddział Miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego im. Mariana Sydowa w Toruniu zaprasza mieszkańców miasta i regionu do udziału w kolejnej wyprawie krajoznawczo – pieszej  w ramach popularnego cyklu „60 + z PTTK”. Spotkanie uczestników o godz. 10.00 przy ul.  Czerwona Droga (przed kompozycją przestrzenną „Kargul i Pawlak”). Temat wycieczki – Protestanci w Toruniu cz. 2. Długość przejścia ok. 5 km. Wycieczkę poprowadzi przodownik turystyki pieszej PTTK Dorota Dobrańska.

Kościół św. Jerzego – Pierwotnie w XIII w. była to kaplica usytuowana wraz z przytułkiem poza murami miasta, przy trakcie do Chełmna. Widoczną na rysunku Steinera formę kościół uzyskał w połowie XIV w. Największe znaczenie uzyskała świątynia w okresie Reformacji, wtedy stała się parafią dla ludności luterańskiej. Z racji swojego położenia stale narażona była na działania wojenne, które ją niszczyły, tak było podczas oblężenia miasta w 1657 r. i w 1703 r., jednak po tych zniszczeniach świątynia była odbudowana. Nabożeństwa w kościele odbywały się w języku polskim, natomiast w niemieckim bardzo sporadycznie. W 1657 r. wojska cesarskie generała Montecuculi obsadziły kościół św. Jerzego, skąd niepokoiły broniących miasta Szwedów. Ostateczną zagładę świątyni, przytułka i cmentarza, które były czynne do 1811 r. przyniosły wojny napoleońskie. Wówczas z rozkazu marszałka Davouta przedmieścia miasta całkowicie spalono i zniszczono, oczyszczając w ten sposób przedpole bronionej przez wojska napoleońskie twierdzy Toruń. Jeszcze w 1828 roku od pastora wymagano biegłej znajomości polskiego. Fundamenty średniowiecznej świątyni usytuowane są pod torowiskiem tramwajowym Czerwonej Drogi, przy przystanku MZK obok placu NOT.

 

Sobota 23.08.2025r.

Wycieczka  z cyklu „Wędrówki rodzinne z PTTK".

 

         W dniu 23 sierpnia 2025 roku Oddział Miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego im. Mariana Sydowa w Toruniu zaprasza mieszkańców miasta i regionu do udziału w kolejnej wyprawie krajoznawczo – pieszej w ramach popularnego cyklu „Wędrówki rodzinne z PTTK”. Spotkanie uczestników o godz. 9.00, przed wejściem do Centrum Handlowego Plaza, od pl. gen. Skalskiego. Trasa będzie przebiegała spod Centrum Handlowego, przez Zielony Dwór,  zespół parkowo – pałacowy w Przysieku, następnie „Biały Dwór”, z zakończeniem przy ul. św. Józefa   na Bielanach. Długość przejścia pieszego wyniesie około 12 km. Wyprawę poprowadzi przodownik turystyki pieszej PTTK Dorota Dobrańska.

Dwór bielański to pozostałość po dużym majątku, który obejmował grunty położone w północnej części Przedmieścia Bydgoskiego oraz w zachodniej części Przedmieścia Chełmińskiego. W końcu XVII wieku na tym terenie znajdowało się kilka folwarków m.in. zadłużony majątek barona Karola Zahradeckiego, który przejęła kamlarnia miasta Torunia (urząd ekonomiczny powołany w 1668 roku przez Radę Miasta Torunia). Kamlarnia majątek wydzierżawiła burmistrzowi Rősnerowi – stąd jego nazwa folwark Rősnera. W 1724 roku z wyroku króla Augusta Mocnego, burmistrz został ścięty za dopuszczenie do „Tumultu Toruńskiego”, a folwark powrócił do kamlarnii. Jednak największym folwarkiem na tym terenie w XVII wieku był folwark należący od 1672 roku do Janitzenów. Na początku była to niewielka posiadłość, dopiero rajca toruński Daniel Christopf Janitzen, przybyły z Gdańska zakupił od kamlarnii znaczny obszar ziemi, który przyłączył do do istniejącego folwarku. Powiększony majątek stanowił posag dla jego córki wychodzącej za mąż za kupca Linderhausena. W centrum majątku znajdował się dwór z zabudową folwarczną i dużym, ładnie urządzonym i utrzymanym ogrodem. Folwark od nazwiska właściciela zwano folwarkiem Janitzena. Po śmierci córki Janitzena w 1725 roku zgodnie z testamentem majątek miał zostać sprzedany kamlarnii, a uzyskane pieniądze miały być przekazane na zagospodarowanie strategicznych dla miasta celów. W testamencie Janitzena znajdowała się również klauzula w myśl, której kolejni dzierżawcy majątku posiadali obowiązek co roku w dniu św. Jana urządzać uczty dla rajców miejskich. Po 1738 roku nastąpiła kolejna zamiana nazwy majątku na Janzonischer Hoff. Folwark Bielany od 1783 roku nazywany był Weisshof. W okresie międzywojennym dwór był rezydencją prezydenta miasta Torunia. Na terenie parku w mało eksponowanym miejscu znajduje się  pomnik D. Ch. Janitzena.

 

                                                                                                         Henryk Miłoszewski ©