XV Obóz Grupy OM PTTK w Toruniu

„Nad rzeką Kamienną i Pilicą ‘2023”

          • WIELKA WIEŚ k. Wąchocka  • SMARDZEWICE  k. Tomaszowa Maz.

        10-23.07.2023 r.

Organizatorzy:  Oddział Miejski PTTK im. Mariana Sydowa w Toruniu.

      Po raz XV-ty grupa działaczy OM PTTK im. M. Sydowa w Toruniu pod kierownictwem Henryka Miłoszewskiego udała się w dniach 10-23 lipca 2023 r. poznawać piękno naszego kraju, a konkretnie doliny rzek: Kamiennej (Świętokrzyskie) i Pilicy (Łódzkie).
Był to zarówno „kryształowy” wyjazd jak i zarazem najdłuższy (14 dni).  

By zrealizować program operowaliśmy z dwóch baz: Wielka Wieś k. Wąchocka (Gospodarstwo Agroturystyczne  „Sabatówka” ) i Smardzewice k. Tomaszowa Maz. (Agroturystyka „Sokoli Dwór”). Założony przez Kol. Henryka bogaty program  udało się nam w znacznej mierze zrealizować – głównie dzięki dobrej logistyce wyjazdu(lokalnemu transportowi busowemu, PKP, PKS  i własnym nogom).
Grupa nasza liczyła  15 osób – to sprawdzony już, zgrany zespół, którego członkowie ochotniczo realizowali się w pracach na rzecz grupy (przygotowanie posiłków, zakupy, sprzątanie itd.).

Grupa podczas przejazdu samochodami i busami poznała szereg ciekawych miejscowości w tym:

- Szydłowiec: założenie zabudowy rynku z ratuszem i 2 pręgierzami, zamkiem, kościołem św. Zygmunta, synagogą i kirkutem

- Wąchock: centrum miasta z pomnikiem Ponurego, opactwo Cystersów-muzeum, pałacu Schoenbergów, pomnika Sołtysa z aleją kawałów, zalew z tamą

- Starachowice: zabudowa rynku, kościół Św. Trójcy

- Bodzentyn: średniowieczny układ miasta z dwoma rynkami, kościół Wniebowzięcia NMP i św. Stanisława bpa, ruiny zamku

- Opatów: mury miejskie z Bramą Warszawską, kolegiata Św. Marcina, podziemna trasa, zabudowa rynku 

- Opoczno: centrum miasta, kolegiata św. Bartłomieja, zamek kazimierzowski-muzeum, synagoga

- Tomaszów Maz.: zabudowa Placu Piłsudskiego, jatki mięsne, kościół św. Antoniego, kamienice fabrykantów, dwa kościoły ewangelickie, Pałac Ostrowskich -muzeum,

- Inowłódź: ruiny zamku,  synagoga, romański kościół św. Idziego

Grupa obejrzała też  kilka sanktuariów i ciekawych kościołów np.

Wąchock: opactwo Cystersów, kościół p.w. Najświętszej Marii Panny i św. Floriana

Święty Krzyż : opactwo Benedyktynów, bazylika Trójcy Świętej z kaplicą Relikwii Drzewa Krzyża Świętego

Smardzewice: klasztor franciszkanów i Sanktuarium św. Anny

Poświętne-Studzianna:  klasztor Filipinów, bazylika Sanktuarium MB Świętorodzinnej

Krynki: kościół św. Marcina i Wniebowzięcia NMP z 2 drewnianymi dzwonnicami i bramą

Starachowice: kościół Świętej Trójcy

Opatów: kolegiata p.w. św. Marcina

Ptkanów: kościół obronny Świętego Idziego Opata, otoczony obronnym murem z basztami i strzelnicami

Spała: drewniana kaplica p.w. NMP Królowej

Twarda:  kościół św. Mikołaja, drewniany z zewnątrz i murowany wewnątrz

Ponadto grupa obejrzała szereg ciekawostek-atrakcji regionu takich jak np.

Drzewica: ruiny zamku szlacheckiego zbudowanego w stylu gotycko-renesansowym

Iłża: ruiny gotycko-renesansowego zamku bpów krakowskich (wejście na wieżę)

Krzemionki: muzeum i podziemna trasa neolitycznych kopalni krzemienia oraz skansen

Ćmielów: ruiny zamku Szydłowieckich

Oblęgorek: muzeum-pałacyk Henryka Sienkiewicza

Tomaszów Mazow. klasycystyczny Pałac Ostrowskich obecnie mieści się tu muzeum

Spała: osada letniskowa, kaplica, wieża carska, posąg żubra

Na trasach znalazły się też obiekty przemysłowe, fortyfikacyjne i przyrodnicze np.

Wąchock: zbiornik odbudowany w 2008 r. na rzece Kamiennej spełnia obecnie rolę zbiornika retencyjnego

Brody: zapora na rzece Kamiennej i zalew (Jezioro Brodzkie), w groblę wbudowany jest kamienny przepust z lat 1828-31

Smardzewice: zapora na rzece Pilicy i elektrownia wodna (Zalew Sulejowski)

Zagnańsk: pomnik przyrody – Dąb „Bartek” 

Nietulisko Duże: ruiny walcowni profili drobnych i blach grubych z XIX w.

Samsonów: ruiny huty „Józef” z przełomu XVIII/XIX w.

Bobrza: ruiny zakładu wielkopiecowego -węgielni

Polana Langiewicza: na niej stacjonował on wraz z oddziałami partyzanckimi w 1863 r.

Rez. Wykus: polana – baza partyzanckich oddziałów w latach 1943-44 (Ponury)

Tomaszów Maz.: rezerwat „Niebieskie Źródła”

Tomaszów Maz.: Skansen Rzeki Pilicy

Tomaszów Maz.: „Groty Nadgórzańskie” – po kopalni piasku

Konewka: schron kolejowy z II wojny światowej, 385 m dł. (można zwiedzać)

Jeleń: schron kolejowy z II wojny światowej, 330 m dł. i częściowo ma kształt łuku

Do ciekawszych przejść należały następujące trasy:

Przez cały nasz pobyt na obozie dopisywała nam pogoda i do niej były dostosowane nasze wędrowanie.

- Wlk. Wieś – Wąchock (zwiedzanie) – Polana Langiewicza – Wlk. Wieś (16 km)

- Brody Iłżeckie – Krynki – Brody: tama i zalew  – Brody Iłżeckie (8 km)

- Wlk. Wieś – Wąchock (klasztor) – wokół zalewu – Wlk. Wieś (9 km)

- Hucka Przeł. – Święty Krzyż (zwiedzanie)  – Nowa Słupia (Łysogóry 10 km)

- Smardzewice – zapora – rzeka Pilica  – Groty Nagórzyckie – Tomaszów Maz. (10 km)

- Tomaszów Maz. – rez. Niebieskie Źródła  – Groty Nagórzyckie – Tomaszów Maz. (8 km)

- Spała – Konewka (schron kolejowy -zwiedzanie) – Spała (8 km)

- Jeleń PKP – Jeleń (schron kolejowy) – Biała Góra – Wesoła – Smardzewice (9 km)

- Smardzewice – Twarda – Kalinów – Tresna – Smardzewice (17 km)

• Podczas wycieczek pieszych uczestnicy przeszli ok. 100 km.

• Podczas 2 wycieczek busowych przejechaliśmy ok. 228 km.

• Podczas wyjazdu uczestnicy samochodami przemierzyli ok.  760 km.

Ponieważ nie samą turystyką człowiek żyje uczestnicy w wolnym czasie wykorzystując pogodę:
- odpoczywali i regenerowali siły w wygodnych bazach
- grali w karty i nadrabiali zaległości w czytaniu książek

- integrowali się podczas wieczornych spotkań na bazach

Osoby utalentowane kulinarnie (w szczególności Małgosia, Fredzia, Hania, Basia i Zdzisław) często musiały wykazywać się swoimi wrodzonymi zdolnościami, wśród serwowanych specjałów-frykasów były m.in.: smaczne zupy np.: jarzynowa, kalafiorowa, pomidorowa, zacierka,

drugie dania to: kotlety schabowe z ziemniakami i mizerią, naleśniki z serem lub dżemem, placki i racuszki z cukinii, ziemniaki smażone i kiełbasa z cebulką, do posiłków były na bieżąco robione ogórki małosolne, na śniadanie i kolacje stół aż się „uginał od smakołyków” (te domowe posiłki znacznie obniżyły nasze wydatki obozowe) .

Wypoczęci i pełni przeżytych wrażeń w komplecie wróciliśmy do Torunia.

                                                                                       Relację opracował: Tadeusz Perlik.

                                                   Relacja fotograficzna H. Miłoszewski i T. Perlik.