21 czerwca  2023r. - XLVII  Wycieczka piesza z cyklu „60+z PTTK”.       

         Temat przewodni 46 wycieczki to „Sekrety lewobrzeżnego Torunia", czyli: stacja uzdatniania wody w Małej Nieszawce,  drewniany kościółek pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, wiekowy dom pomennonicki z 1902 roku, „Rancho” Nieszawka oraz cmentarz ofiar hitleryzmu.      

 

Spotkaliśmy się na pętli MZK przy ulicy Szubińskiej. Po powitaniu wyruszyliśmy do Stacji uzdatniania wody Mała Nieszawka ul. Wodociągowa.       Stacja ta należąca do Toruńskich Wodociągów jest po remoncie. To jeden z dwóch podstawowych obiektów, dostarczających wodę do Torunia i okolicznych gmin. Właśnie tam woda jest filtrowana i dalej przesyłana wodociągami do mieszkań. Po 58 latach użytkowania stacji, jej modernizacja stała się niezbędna. Urządzenia w niej pracujące były energochłonne, woda była chlorowana ręcznie. Co nie spełniało żadnych norm. Teraz w Małej Nieszawce jest ujęcie gruntowe. Ujmowane wody mają cechy typowej wody słodkiej. Charakteryzują się niską barwą, odczynem słabo- zasadowym, są średnio twarde lub twarde. W chwili obecnej woda z Małej Nieszawki jest prawie jak źródlana.

Następnym punktem naszej trasy był bardzo ładnie odnowiony budynek pomennonicki z 1902 roku. Na dzień dzisiejszy  budynek jest wykorzystany jako pomieszczenia biurowe.

Następnie zatrzymaliśmy się by podziwiać dawny kościół mennonicki. W Małej Nieszawce stoi zachowany do dziś ponad stuletni kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Jest to jedyny drewniany obiekt sakralny związany z mennonitami w województwie Kujawsko- Pomorskim.

W 1778 roku powstała kaplica, która służyła za dom modlitewny równocześnie mennonitom i luteranom. Kaplica spłonęła wskutek uderzenia pioruna. W 1890 roku w miejscu kaplicy powstał kościół, także dla mennonitów i luteranów. 1 sierpnia 1945 roku po opuszczeniu dawnych wyznawców, kościół został zaadoptowany przez katolików. Jest to kościół orientowany. Zbudowany z drewna o konstrukcji zrębowej i osadzony na kamiennej podmurówce. Wzniesiony na rzucie prostokątnym z trójbocznie zamkniętą sygnaturką, wtopioną w korpus przy ścianie zachodniej, do której przylega mała, prostokątna kruchta wejściowa. Korpus kryty dwuspadowym dachem, a sygnaturka daszkiem ostrosłupowym, zwieńczonym chorągiewką z datą „1890" wykonaną z blachy.

          Następnym miejscem godnym obejrzenia to „Rancho Nieszawka" Jest to bardzo ładny teren z trzema zarybionymi stawami oraz gospodą o nazwie „Rancho" Tam zrobiliśmy odpoczynek.

          Ostatnim celem naszej wycieczki był cmentarz, który powstał po II wojnie światowej w miejscu masowych grobów hitleryzmu. Ofiarami byli Rosjanie, Amerykanie, Anglicy, Holendrzy i Włosi. Głównie były to ofiary z pobliskiego obozu- Stalag XX. Ekshumację ofiar przeprowadzono w 1948 roku.  W 1969 roku w sąsiedztwie cmentarza, odsłonięto pomnik ku czci pomordowanych. Składa się on z dziesięciometrowej kolumny z płaskorzeźbą sierpa i młota oraz niższego postumentu, na którym wyrzeźbiono dwie leżące postacie symbolizujące zamęczonych na śmierć jeńców.  W 1987 roku cmentarz został wpisany do rejestru zabytków.

          Zatoczyliśmy pętlę i wróciliśmy do miejsca, które było także naszym miejscem wymarszu. Tam nastąpiło zakończenie dzisiejszej wędrówki.

 

 

 

Następna wyprawa 28 czerwca 2023 roku. Spotkamy się o godz. 10.00 przy ulicy Pawiej (pętla MZK) Wrzosy I . Dojazd autobusem MZK nr 27 godz 9:30 z pl. Rapackiego. Temat wycieczki „Krajobraz minionego stulecia”. Trasa piesza ok 5 km.

Wycieczkę poprowadzi przodownik turystyki pieszej PTTK Teresa Karasiewicz

 

  ZAPRASZAMY!!

                              Relację przygotowała:

Halina  Gwizdalska – przodownik turystyki pieszej PTTK